Endoproteza biodra

Endoproteza stawu biodrowego to nic innego jak sztuczny staw (implant) wszczepiany w miejsce zużytego. Zwyrodnienie stawu biodrowego (koksartroza) dotyka 6 na 10 osób powyżej 60 roku życia, utrudniając lub nawet uniemożliwiając sprawne funkcjonowanie.

Postępu choroby zwyrodnieniowej nie można zatrzymać, ani cofnąć. Środki farmakologiczne, ćwiczenia rehabilitacyjne czy dieta mogą spowolnić proces chorobowy i odłożyć w czasie zabieg endoprotezoplastyki. Przy znacznie zaawansowanym zwyrodnieniu stawu biodrowego jedynym skutecznym sposobem na przywrócenie jego sprawności jest endoproteza biodra, czyli sztuczny staw biodrowy.

Wszczepienie endoprotezy biodra pozwala na powrót do normalnego funkcjonowania – znika ból i konieczność przyjmowania leków przeciwbólowych lub niesterydowych leków przeciwzapalnych. Przywrócona ruchomość stawu biodrowego pomaga nie tylko w łatwiejszym poruszaniu się, powrocie do pełnej sprawności, ale również w uprawianiu sportu, gdy zakończy się rehabilitacja.

Czym jest endoproteza biodra?

Endoproteza w trakcie zabiegu operacyjnego wszczepiana jest w miejsce własnego stawu pacjenta zniszczonego procesem chorobowym. Chora tkanka chrzęstna i kość biodra zastępowane są implantem. W czasie operacji endoprotezoplastyki stawu biodrowego chirurg ortopeda usuwa określone części kości udowej oraz zniszczoną chrząstkę stawową w obrębie panewki. Rozległość operacji i rodzaj podejmowanych działań zależą od tego, jak zaawansowana jest choroba i jaka endoproteza będzie zastosowana u danego pacjenta.

Staw biodrowy to jeden z największych stawów człowieka, którego funkcją jest przede wszystkim przenoszenie ciężaru ciała tułowia na kończyny dolne oraz umożliwienie ich ruchu. Składa się w uproszczeniu z: głowy kości udowej (kuli zakończonej trzpieniem) oraz panewki stawu biodrowego kości miednicznej (wydrążonej półkuli). Staw ten pełni kluczową rolę w sprawności człowieka i by tę sprawność, aktywność oraz komfort życia utrzymać, w przypadku wskazań medycznych należy wykonać zabieg endoprotezoplastyki i wszczepić implant biodra.

Endoproteza stawu biodrowego jest odpowiednio dobierana do każdego z pacjentów. Składa się ona z różnych elementów zbudowanych ze stopów metali, ceramiki, tworzywa sztucznego. Wszystkie użyte komponenty są biokompatybilne, powodujące prawidłowe ich działanie w organizmie człowieka i nie wywołujące reakcji alergicznych.

Wskazania do endoprotezoplastyki stawu biodrowego

Wskazania do wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego:

• zaawansowana choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego,
• reumatoidalne zapalenie stawów,
• martwica głowy kości udowej,
• guzy dotyczące stawu biodrowego,
• złamania w obrębie miednicy: głowy / szyjki kości udowej, panewki stawu biodrowego,
• znaczny stopień dolegliwości bólowych biodra, pojawiających się w pachwinie, biodrze i pośladku, początkowo w trakcie obciążania nogi, a później również w spoczynku (w trakcie leżenia),
• ograniczenia w ruchomości stawu biodrowego, aż do jego usztywnienia,
• trudności w poruszaniu się, chodzeniu po schodach, a także w wykonywaniu codziennych aktywności,
• zaburzenia chodu, utykanie, kołysanie się na jedną stronę podczas chodzenia, pochylanie się do przodu podczas chodzenia,
• brak poprawy po zastosowaniu farmakologii czy rehabilitacji biodra.

Koksartroza, czyli zwyrodnienie stawu biodrowego, polega na stopniowym i nieodwracalnym zniszczeniu chrząstki stawowej i innych tkanek tworzących staw. Przyczyną schorzenia jest zwykle zbyt płytka panewka stawu, w której porusza się głowa kości udowej. Ześlizgująca się głowa prowadzi do stopniowego uszkadzania stawu biodrowego, co z czasem powoduje silne dolegliwości bólowe – nasilające się głównie podczas wstawania, utrudniające chodzenie, powodujące utykanie. W trakcie trwania choroby zwyrodnieniowej następuje degradacja warstwy podchrzęstnej kości oraz utworzenie się w stawach wyrośli kostnych (osteofitów). Zmianie ulegają: głowa kości udowej, panewka stawu biodrowego, błona maziowa torebki stawowej, więzadła oraz otaczające ścięgna i tkanki. W obrębie stawów biodrowych w wyniku miejscowych uszkodzeń dochodzi do stanu zapalnego, utraty elastyczności, a co za tym idzie coraz większych ograniczeń ruchomości stawu i narastania bólu, który odczuwa pacjent.

W przypadku zwyrodnienia biodra po jednej ze stron może dojść do problemów z kręgosłupem czy skrócenia kończyny. U chorego widać chód kulejący.

Wskazaniem do wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego są zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe tego stawu, znacznie zmniejszona ruchomość i silny ból uniemożliwiające pacjentowi funkcjonowanie.

Przeciwwskazania do endoprotezoplastyki stawu biodrowego

Przeciwwskazania do wykonania endoprotezoplastyki biodra są następujące:

Bezwzględne

• zakażenia stawu lub skóry w miejscu operacji i wstawiania protezy,
• staw Charcota (neuroarytropatia) będący powikłaniem cukrzycy,
• nieprawidłowości w unerwieniu i ukrwieniu kończyny,
• ogólnoustrojowe ogniska zapalne i infekcje (np. zapalenia w jamie ustnej, zapalenie zatok, zapalenie dróg moczowych),
• nie przechodzące prawidłowego leczenia ciężkie schorzenia, jak np. niewydolność nerek czy wątroby, cukrzyca, choroby płuc,
• niewydolność układu oddechowego i / lub sercowo-naczyniowego,

Względne

• nadwaga i otyłość, rozległa osteoporoza, żylaki, zbyt młody wiek, inne choroby,

Inne

• związane ze znieczuleniem w trakcie operacji, jeśli takie znieczulenie mogłoby być nadmiernie obciążające dla pacjenta.

Endoproteza biodra jest wszczepiana po przeanalizowaniu przez lekarza ortopedii indywidualnych wskazań i przeciwwskazań medycznych, które przedstawiane są pacjentom. Zabieg endoprotezoplastyki biodra będzie wykonany po uzyskaniu pozytywnej kwalifikacji do operacji.

Rodzaje endoprotez stawu biodrowego

Protezy stawu biodrowego są różnorodne, dzięki czemu można dostosować je do każdego pacjenta. Poniżej kilka podstawowych typów sztucznego stawu biodrowego.

Typy endoprotez stawu biodrowego wg sposobu związania z kością

Endoprotezy stawu biodrowego w zależności od sposobu związania z podłożem kostnym można podzielić na:

• endoprotezy cementowane (stosowany jest specjalny szybko utwardzający cement / klej kostny),
• endoprotezy bezcementowe (nowa tkanka kostna wrasta w strukturę implantu),
• endoprotezy hybrydowe (są połączeniem oby technik mocowania: na cement oraz bez cementu).

Pacjent w zależności od cech indywidualnych ma dobieraną endoprotezę biodra, a co za tym idzie typ jej mocowania.

Rodzaje endoprotez stawu biodrowego ze względu na zakres chorobowy

Typy endoprotez stawu biodrowego ze względu na zakres chorobowy u pacjenta można podzielić na:

• endoprotezy całkowite (wymianie podlegają dwie powierzchnie stawów: głowa i panewka),
• endoprotezy częściowe (endoproteza stawu biodrowego zastępuje wyłącznie głowę i część szyjki kości udowej, panewki się nie wymienia).

W zależności od stopnia zmian zwyrodnieniowych odpowiednie części stawu biodrowego są zastępowane sztucznymi:

• głowa kości udowej – „kulką” (metalową lub ceramiczną),
• panewka – elementem w kształcie gniazda (ze specjalnych stopów metali z insertami polietylenowymi, ceramicznymi lub metalowymi).

Lekarz ortopeda dobiera odpowiedni do danego pacjenta typ protezy stawu biodrowego biorąc pod uwagę m.in. rodzaj zmian chorobowych w stawie, jakość kości, chrząstki i mięśni oraz ogólny stan chorego, w tym jego wiek.

Przygotowanie do zabiegu endoprotezoplastyki stawu biodrowego

Odpowiednie przygotowanie pacjenta przed zabiegiem endoprotezoplastyki stawu biodrowego jest niezmiernie istotne. Wpływa ono na sam zabieg, zmniejsza ryzyko powikłań oraz pozwala na szybszy powrót do zdrowia. Zalecane jest stopniowe rozpoczęcie przygotowań przed zabiegiem i przyjęciem do szpitala.

Po uzyskaniu skierowania na zabieg endoprotezoplastyki i zapisaniu się na operację, leczenie warto rozpocząć od rehabilitacji przedoperacyjnej pozwalającej na skrócenie czasu rekonwalescencji. Wcześniejsze wzmocnienie górnej połowy ciała ułatwia używanie kul ortopedycznych lub balonika po operacji, a odpowiednio dobrane ćwiczenia pomagają w utrzymywaniu siły mięśni nóg. Odpowiednio zbilansowana dieta pozwalająca utrzymać prawidłową masą ciała oraz ograniczenie używek wpłyną pozytywnie na proces leczenia.

Dobrze jest zadbać o przygotowanie domu na powrót po zabiegu, m.in. usunąć chodniki i dywaniki (by się o nie nie potknąć), przedmioty codziennego użytku umieścić w zasięgu ręki (by po nie nie sięgać daleko czy się nie schylać). Wielu pacjentów korzysta z pomocy osoby bliskiej, która pomoże w pierwszym etapie po zabiegu w czynnościach domowych.

Przed operacją należy odbyć specjalistyczne konsultacje oraz wykonać zlecone przez lekarza badania krwi.

Do szpitala pacjent zgłasza się w wyznaczonym terminie z wynikami odpowiednich badań oraz przyborami toaletowymi i innymi przedmiotami (np. strojem potrzebnym na rehabilitację), które zaleci lekarz, zespół pielęgniarski lub rejestracja medyczna.

Przebieg zabiegu endoprotezoplastyki stawu biodrowego

Zabieg endoprotezoplastyki stawu biodrowego wykonywany jest przez doświadczony zespół operacyjny składający się z chirurgów ortopedów-traumatologów, zespołu anestezjologicznego i pielęgniarek zabiegowych. Jest on standardową procedurą medyczną i nosi nazwę: alloplastyka stawu biodrowego.

Endoprotezoplastyka stawu biodrowego przeprowadzana jest na sali operacyjnej szpitala. Pacjent jest w znieczuleniu, dzięki czemu nie odczuwa bólu podczas zabiegu. W dniu zabiegu pacjent pozostaje na czczo. Operacja wiąże się z wykonaniem przez lekarza nacięcia w okolicy biodra i uda pacjenta. Przez nacięcie lekarz ma dostęp do operowanego stawu. Zmienione chorobowo części stawu i kości są usuwane. Następnie, w odpowiednio przygotowane miejsce, osadzana jest endoproteza stawu biodrowego.

Czas związany z operacją jest różny i zależy m.in. od stopnia skomplikowania zabiegu czy rozległości uszkodzenia stawu biodrowego. Jedno czasowo wymieniony może być jeden staw. Lekarz ortopeda określa okres odstępu między zabiegami jeśli do wymiany stawu kwalifikuje się więcej stawów u danego pacjenta.

Gdy operacja się zakończy w celu uśmierzenia dolegliwości bólowych pacjent przyjmuje leki przeciwbólowe.

Czy istnieją powikłania po wstawieniu endoprotezy stawu biodrowego?

Endoprotezoplastyka stawu biodrowego to operacja, która, jak i inne zabiegi chirurgiczne, niesie za sobą możliwość powikłań pooperacyjnych, do których zalicza się:

• ból, obrzęk w obrębie stawu biodrowego i operowanej kończyny,
• komplikacje związane z układem krążeniowym, w tym m.in.: uszkodzenie naczyń krwionośnych, zakrzepica żylna, zatorowość płucna,
• rzadko występująca reakcja uczuleniowa na materiały endoprotezy stawu biodrowego lub na leki znieczulające,
• zesztywniały staw biodrowy,
• zmiana długości operowanej nogi,
• obluzowanie implantu,
• zwichnięcia i złamania protezy stawu biodrowego (najczęściej w wyniku upadku pacjenta),
• infekcje w obrębie operowanego stawu biodrowego, które czasem mogą wymagać wykonania reoperacji.

W celu zapobiegania powikłaniom stosowane są odpowiednie leki (np. heparyna, antybiotyki), a pacjenci po operacji wszczepienia wykonują ćwiczenia oddechowe oraz przeciwzakrzepowe. By zmniejszyć ryzyko powikłań należy przestrzegać zaleceń lekarza prowadzącego i fizjoterapeuty. Personel medyczny udziela informacji pacjentom i odpowiada na nurtujące ich pytania w czasie całego procesu leczenia (kwalifikacji do zabiegu, pobytu w szpitalu, opieki ambulatoryjnej, rekonwalescencji w domu, wizyt kontrolnych).

Zalecenia pozabiegowe

Po zabiegu należy stosowań się do zaleceń udzielanych na oddziale szpitalnym. Wszyscy pacjenci podczas wypisu ze szpitala są informowani o dalszym postępowaniu. Dalsze leczenie to proces rehabilitacji, mający na celu zwiększenie ruchomości w stawie oraz powrót do aktywności. Najczęściej pacjenci korzystają z rehabilitacji w warunkach ambulatoryjnych bądź na oddziale rehabilitacji. Po odpowiednim czasie można wrócić do uprawiania sportu. Należy również przyjmować zapisane leki oraz odpowiednio dbać o ranę pooperacyjną, a także zgłaszać się na każdą wyznaczoną wizytę kontrolną.

Z endoprotezą stawu biodrowego żyje się komfortowo i bez dolegliwości bólowych, które wcześniej niosła ze sobą choroba.

Jak długo trwa rehabilitacja po wstawieniu endoprotezy biodra?

Niezbędnym elementem powrotu do pełni sił po endoprotezoplastyce biodra jest odpowiedni proces rehabilitacji. Istotnym jest rozpoczęcie jej jeszcze przed zabiegiem. Dzięki odpowiednim ćwiczeniom wzmocni się siła mięśniowa i skróci czas rekonwalescencji. Pacjent nauczy się też chodzenia o kulach czy przy balkoniku.

Po zabiegu rehabilitację rozpoczyna się już podczas pobytu w szpitalu. Pacjent jest pionizowany w pierwszej dobie po operacji. Następnie wstaje i chodzi przy wsparciu kul i asekuracji fizjoterapeuty. Zlecone są odpowiednie ćwiczenia w pozycji leżącej i stojącej. Zoperowane biodro jest na bieżąco monitorowane przez lekarzy i fizjoterapeutów.

Rehabilitacja, po okresie szpitalnym, kontynuowana jest zarówno w warunkach ambulatoryjnych podczas wizyt, jak i również w domu, gdzie należy wykonywać zalecony przez fizjoterapeutów zestaw ćwiczeń rehabilitacyjnych na biodro. Po operacji wskazane jest zachowanie aktywności ruchowej.

Czas trwania rehabilitacji zależy od wielu czynników, w tym od: wieku pacjenta, rozległości operacji, chorób współistniejących, wstępnej sprawności pacjenta i wydolności jego organizmu. Przeważnie pełną mobilność w stawie uzyskuje się w przeciągu kilku miesięcy. Endoproteza stawu biodrowego umożliwia powrót do zdrowia, życia bez wcześniejszych objawów i bólu.

Na ile lat starczy endoproteza biodra?

Endoproteza biodra wykonana jest z wysokiej jakości materiałów. Rodzaj implantu dostosowywany jest przez lekarza do wieku i aktywności fizycznej pacjenta (w tym uprawianego sportu). Wszczepiona endoproteza stawu biodrowego jest implantem, który przewidziany jest do pełnienia swojej funkcji do kilkunastu lat od zabiegu. Decyzję o rodzaju implantu podejmuje lekarz ortopeda w oparciu o bardzo wiele elementów i zagadnień indywidualnych dla każdego pacjenta.

Czas oczekiwania na endoprotezę stawu biodrowego

Zabieg alloplastyki stawu biodrowego może być przeprowadzony nawet w czasie 4 tygodni od zgłoszenia się pacjenta do ośrodka medycznego. Obecnie nie ma konieczności oczekiwania w wieloletnich czy wielomiesięcznych kolejkach do zabiegu. Z operacji w ramach NFZ w Medical Magnus korzystają pacjenci z całej Polski z uwagi na szybkie terminy, wieloletnie doświadczenie zespołów operacyjnych i kompleksową opiekę w jednym centrum medycznym. Endoproteza biodra wszczepiona w odpowiednim momencie w relacji do zaawansowania choroby zwyrodnieniowej stawu, znacząco poprawia jakość i komfort życia pacjentów. Wizytę kwalifikacyjną do zabiegu alloplastyki stawu biodrowego przeprowadza lekarz ortopeda.

Jakie są ceny endoprotezoplastyki biodra w Polsce?

Komercyjny zabieg endoprotezoplastyki biodra kosztuje od 14 000 zł. Do ceny zabiegu komercyjnego doliczany jest koszt znieczulenia oraz koszt implantu stawu biodrowego.

Endoproteza biodra na NFZ i prywatnie w Medical Magnus Clinic

W naszej placówce Medical Magnus zabieg endoprotezoplastyki biodra wykonywany jest corocznie w ramach dużego kontraktu z NFZ u kilkuset pacjentów z całej Polski. Operację można także wykonać w ramach usług komercyjnych, z czego korzystają m.in. pacjenci, którzy nie są objęci powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym w Polsce.

Pacjenci z całej Polski mogą umówić się na kwalifikację do wybranego lekarza lub zgłosić się już ze skierowaniem na zabieg bezpośrednio na Oddział Ortopedii w Łodzi, przy ul. Kopernika 38. Na bezpłatne zabiegi endoprotezoplastyki stawu biodrowego na NFZ prowadzone są stałe zapisy. Zabieg może się odbyć nawet w okresie jednego miesiąca od zgłoszenia.

UMÓW WIZYTĘ: Rejestracja w zakładce KONTAKT