Endoproteza kolana
Endoprotezoplastyka stawu kolanowego to inaczej wymiana stawu kolanowego lub w skrócie endoproteza kolana. Jest to operacja, podczas której pacjentowi wszczepiany jest sztuczny staw kolana. Zabieg wszczepienia stawu polega na usunięciu zniszczonych elementów stawu i zastąpieniu ich sztucznymi przy użyciu protezy (implantu). Implanty stawów kolanowych wykonane są z wysokiej jakości materiałów.
Na obecnym etapie wiedzy medycznej leczenie zachowawcze czy rehabilitacja nie są w stanie zapobiec postępowi zwyrodnienia kolana (gonartrozie). Stosując działania niefarmakologiczne (ruch, ćwiczenia, dieta), leki podawane doustnie, miejscowo czy dostawowo można spowolnić proces chorobowy, ale nie można go zatrzymać ani tym bardziej cofnąć. Z pomocą przychodzą nowoczesne metody interwencji chirurgicznych, w tym endoprotezoplastyka stawu kolanowego. Przy znacznym zaawansowaniu choroby zwyrodnieniowej w stawie kolanowym jedynym skutecznym sposobem leczenia oraz przywrócenia sprawności jest endoproteza kolana (zabieg przeprowadzany od bardzo wielu lat na świecie i nazywany „operacją stulecia”).
Nie należy lekceważyć żadnych dolegliwości ze strony stawu kolanowego. W przypadku problemów z poruszaniem się, pogorszeniem jakości życia i trudnościami z codziennymi aktywnościami najlepiej zgłosić się do specjalisty celem diagnostyki i podjęcia odpowiedniego leczenia.
Czym jest endoproteza kolana?
Endoproteza stawu kolanowego to sztuczny staw kolanowy. Proteza stawu kolanowego w trakcie operacji wszczepiana jest w miejsce zniszczonego procesem chorobowym własnego stawu pacjenta. Etapem wymiany stawu kolanowego jest przecinanie kości piszczelowej i udowej, a następnie przygotowywanie ich do implantacji protezy kolana. Chora tkanka chrzęstna zastępowana jest implantem. Operacja ta to endoprotezoplastyka stawu kolanowego.
Staw kolanowy łączy udo z podudziem i jest największym stawem człowieka. Z racji swoich funkcji ma bardzo złożoną budowę i składa się, w uproszczeniu z: rzepki, łąkotek i licznych więzadeł.
Endoproteza jest indywidualnie dopasowywana do każdego z pacjentów. Składa się ona z elementów metalowych (zastępujących część kości udowej i część kości piszczelowej) oraz wykonanych z tworzywa sztucznego (wkładka znajdująca się między częściami metalowymi). Implanty kolana wykonane są ze specjalnych materiałów obojętnych dla organizmu człowieka, nie powodujących reakcji obronnych organizmu.
Wskazania do endoprotezoplastyki stawu kolanowego
Wskazania do wszczepienia endoprotezy stawu kolanowego:
- znaczne dolegliwości bólowe kolana, pojawiające się również w spoczynku i w nocy,
- ograniczenia w ruchomości stawu kolanowego utrudniające wykonywanie prostych codziennych czynności, jak np. higiena osobista, chodzenie, ubieranie się, dotychczas uprawiany sport,
- pierwotna lub wtórna choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego,
- wady wrodzone,
- zniekształcenie osi kończyny dolnej np. koślawość, szpotawość,
- brak poprawy po zastosowaniu farmakologii czy rehabilitacji kolana,
- uszkodzenia elementów stawu kolana w wyniku urazu.
Gonartroza, czyli zwyrodnienie stawu kolanowego, polega na stopniowym i nieodwracalnym zniszczeniu chrząstki stawowej i innych tkanek tworzących staw. Z czasem ulegają także uszkodzeniu inne struktury (w tym powierzchni stawowych), kość pod chrząstką stawową, torebka stawowa, czy otaczające staw mięśnie, ścięgna i więzadła (w tym więzadła krzyżowe). Uszkodzenia te prowadzą do niesprawności stawu i silnego bólu odczuwanego przez pacjenta. Czynnikami ryzyka choroby zwyrodnieniowej kolana są m.in. cukrzyca, osteoporoza, niedoczynność tarczycy, nadwaga, palenie tytoniu.
Wskazaniem do wykonania zabiegu endoprotezoplastyki stawu kolanowego jest istnienie zaawansowanych zmian zwyrodnieniowych tego stawu, ograniczenie ruchomości i silne dolegliwości bólowe uniemożliwiające pacjentowi funkcjonowanie. Endoproteza kolana wykonywana jest przez doświadczony Zespół operacyjny.
Przeciwwskazania do endoprotezoplastyki stawu kolanowego
Istnieją różne przeciwwskazania do wykonania operacji wszczepienia implantu stawu kolanowego:
- bezwzględne („ortopedyczne”): zakażenia stawu lub skóry w okolicy planowanego zabiegu, stawy neurogenne, Charcota, zaburzenia ukrwienia i unerwienia kończyny, ogniska zapalne (próchnica zębów, infekcje ogólnoustrojowe),
- względne: znaczna osteoporoza, otyłość, żylaki, młody wiek, współistniejące schorzenia ogólne,
- wynikające z konieczności zastosowania znieczulenia, które może stanowić nadmierne ryzyko okołooperacyjne dla pacjenta.
Planując zabieg wszczepienia endoprotezy kolana lekarz każdorazowo analizuje sytuację osoby, która ma być operowana biorąc pod uwagę zarówno wskazania, jaki i przeciwwskazania medyczne oraz indywidualnie omawia proces leczenia z pacjentem. Leczenie operacyjne może być rozpoczęte jedynie po wydaniu pozytywnej kwalifikacji do zabiegu.
Rodzaje endoprotez stawu kolanowego
Poniżej znajdują się wybrane podziały protezy stawu kolanowego.
Typy endoprotez stawu kolanowego wg sposobu związania z kością
Aby utrzymać protezę kolana we właściwym miejscu stosowane są trzy rodzaje mocowań i wg nich wyróżnia się następujące typy implantów:
- endoprotezy cementowe (do ich mocowania wykorzystywany jest specjalny szybko utwardzający cement kostny),
- endoprotezy bezcementowe (mocowanie polega na wrastaniu nowej tkanki kostnej w powierzchnię implantu),
- endoprotezy hybrydowe (łączą w sobie zarówno mocowanie na cement, jak i bez cementu - część udowa wstawiana jest bez cementu, a część piszczelowa i rzepkowa na cement).
Rodzaj mocowania (cement, bez cementu, połączenie obu) zależy od zastosowanej endoprotezy, która dobierana jest indywidulanie.
Rodzaje endoprotez stawu kolanowego ze względu na zakres chorobowy
Ze względu na rozległość uszkodzeń stawu kolanowego i w związku z tym konieczność zastosowania danego rodzaju endoprotezy kolana wyróżnia się następujące typy implantów:
- endoprotezy całkowite (wymieniana jest cała powierzchnia stawowa kości udowej, piszczelowej, a czasami rzepki),
- endoprotezy częściowe (wymieniana jest wyłącznie jedna, najsilniej zdegenerowana część stawu kolanowego).
O tym, jaki typ endoprotezy będzie zastosowany, decyduje chirurg ortopeda-traumatolog w zależności od rodzaju zmian w stawie, jakości tkanki kostnej, wieku chorego.
Przygotowanie do zabiegu endoprotezoplastyki stawu kolanowego
Bardzo istotnym elementem skuteczności całego procesu leczenia jest odpowiednie przygotowanie do endoprotezoplastyki stawu kolanowego, w tym rehabilitacja przedoperacyjna, która zapewnia możliwość lepszego przygotowania do czasu po wszczepieniu implantu, nauczenia wszystkich czynności i ruchów, które pozwolą na łatwiejszą i szybszą rekonwalescencję. Podczas przygotowania do zabiegu wykonuje się również zlecone badania krwi oraz specjalistyczne konsultacje. Ważnym elementem zarówno przed, jak i po zabiegu jest utrzymanie prawidłowej masy ciała, która przyczynia się na powrót do życia bez bólu, bez dolegliwości jakie przed zabiegiem dokuczały pacjentowi, wpływały na komfort życia i uniemożliwiały sport.
Przebieg zabiegu endoprotezoplastyki stawu kolanowego
Wszczepienie protezy odbywa się na bloku operacyjnym w znieczuleniu. Dostępne są różne rodzaje protez, które dostosowywane są do każdego pacjenta indywidualnie. Zabieg polega na osadzeniu w kości protezy, która zbudowana jest z odpowiednich elementów tworzących sztuczny staw. Rzepka jest elementem, który nie jest usuwany podczas zabiegu. Dolegliwości bólowe nie są odczuwalne podczas zabiegu wymiany stawu kolanowego. Endoproteza osadzana jest przez zespół lekarski w odpowiedni sposób tak, aby pełnić rolę nowego stawu. Zabieg endoprotezoplastyki trwa różny czas w zależności od procedur jakie muszą być wykonane w danym przypadku. Czas trwania zależy między innymi od rozległości uszkodzenia stawu kolana pacjenta oraz stopnia skomplikowania operacji.
Po zabiegu na kolano w celu uśmierzenia bólu podawane są w szpitalu środki uśmierzające ból.
Czy istnieją powikłania po wstawieniu endoprotezy stawu kolanowego?
Jak przy każdej operacji, tak i w przypadku wszczepienia endoprotezy kolana, mogą pojawić się powikłania pooperacyjne, do których zalicza się:
Najczęstsze powikłania:
- ból i / lub obrzęk w obrębie kolana,
- problemy krążeniowe (zakrzepica żył głębokich, uszkodzenie naczyń krwionośnych, zatorowość płucna),
Rzadkie powikłania:
- obluzowanie lub zwichnięcie endoprotezy,
- reakcja alergiczna na materiały, z których wykonana jest endoproteza lub na składniki preparatu w znieczuleniu,
- trudności w poruszaniu nogą, ograniczenie ruchomości stawu,
- uszkodzenie nerwów, okolicznych tkanek czy więzadeł w stawie kolanowym,
- prawdopodobieństwo infekcji wokół endoprotezy, co może spowodować w niektórych przypadkach konieczność wykonania ponownej operacji.
W celu uniknięcia ewentualnych powikłań należy stosować się do zaleceń lekarza prowadzącego i fizjoterapeuty. W przypadku jakichkolwiek pytań należy skontaktować się z personelem medycznym, zarówno podczas pobytu w szpitalu, jak i podczas opieki ambulatoryjnej, czy pobycie w domu w czasie rekonwalescencji oraz podczas rutynowych wizyt kontrolnych.
Zalecenia pozabiegowe
Po operacji należy stosowań się do zaleceń na oddziale szpitalnym, natomiast przy wypisie ze szpitala wszyscy pacjenci są informowani o dalszych zaleceniach. Większość pacjentów korzysta z rehabilitacji w warunkach ambulatoryjnych bądź na oddziale rehabilitacji. Po pełnym okresie rekonwalescencji można uprawiać sport wg zaleceń specjalisty. Aktywność fizyczna jest jak najbardziej wskazana, a systematyczne ćwiczenia i sport poprawiają ruchomość zoperowanego stawu.
Jak długo trwa rehabilitacja po wstawieniu endoprotezy kolana?
Niezbędnym elementem powrotu do aktywności jest odpowiedni proces rehabilitacji, przez jaki przechodzi pacjent po zabiegu protezy kolana. Należy przy tym pamiętać, że rehabilitacja powinna rozpocząć się przed operacją kolana, co przyczyni się do szybszej rekonwalescencji po przebytym zabiegu, zwiększenia ruchomości w stawie i skróci czas powrotu do pełni sił.
Rehabilitacja jest stopniowa i rozpoczyna się już podczas pobytu w szpitalu. W pierwszej dobie po operacji pacjent jest pionizowany. Następnie wstaje przy wsparciu kul łokciowych i chodzi bez obciążania operowanej kończyny. Zoperowane kolano jest na bieżąco monitorowane przez zespół medyczny oddziału szpitalnego. Cała rehabilitacja odbywa się pod nadzorem lekarzy i fizjoterapeutów. Fizjoterapeuci wspierają i motywują pacjenta do ruchu, nauki utrzymania równowagi ciała.
Po okresie szpitalnym dalszy proces rehabilitacji odbywa się ambulatoryjnie, podczas wizyt w Poradni Rehabilitacyjnej, a także w warunkach domowych, gdzie pacjent wykonuje zalecony przez fizjoterapeutów zestaw ćwiczeń rehabilitacyjnych na kolano.
Czas trwania rehabilitacji uzależniony jest od wielu czynników, w tym od: wieku pacjenta, rozległości operacji, chorób współistniejących, wstępnej sprawności pacjenta i wydolności jego organizmu. Zwykle pełną mobilność w stawie uzyskuje się w przeciągu kilku miesięcy. Endoproteza stawu kolanowego daje możliwość powrotu do zdrowia, ruchu, w tym sport jest możliwy do uprawiania. Po operacji nie należy unikać ruchu, wręcz przeciwnie, jest on wskazany.
Na ile lat wystarczy endoproteza kolana?
Endoproteza kolana wykonana jest z wysokiej jakości materiałów, a ich rodzaj jest dostosowywany przez lekarza do wieku i aktywności fizycznej pacjenta (w tym uprawiany sport). Wszczepiona endoproteza stawu kolanowego jest implantem, który z założenia będzie spełniał swoją funkcję do kilkunastu lat od wykonanego zabiegu. Lekarz ortopeda podejmuje decyzję o rodzaju implantu biorąc pod uwagę bardzo wiele elementów.
Czas oczekiwania na endoprotezę stawu kolanowego
Zabieg może być przeprowadzony nawet w okresie 4 tygodni od zgłoszenia się pacjenta do placówki. Aktualnie nie ma konieczności oczekiwania w długich kolejkach. Z zabiegów w ramach NFZ w Medical Magnus korzystają pacjenci z całej Polski z uwagi na krótkie terminy, duże doświadczenie zespołów operacyjnych i kompleksową opiekę w jednym miejscu. Endoproteza kolana wszczepiona w odpowiednim czasie w stosunku do zaawansowania choroby zwyrodnieniowej, znacząco poprawia jakość i komfort życia pacjentów. Wizytę kwalifikacyjną do zabiegu alloplastyki przeprowadza specjalista ortopeda.
Jakie są ceny endoprotezy kolana w Polsce?
Jeśli pacjent chciałby wykonać operację endoprotezoplastyki kolana komercyjnie, kosztuje ona od 14 000 zł. Endoproteza kolana wszczepiana jest w znieczuleniu i do tej kwoty należy doliczyć jego koszt, jak również koszt implantu kolana.
Endoproteza kolana na NFZ i prywatnie w Medical Magnus Clinic
W naszej placówce zabieg endoprotezoplastyki kolana wykonywany jest u kilkuset pacjentów corocznie w ramach dużego kontraktu z NFZ. Istnieje także możliwość wykonania operacji w ramach usług komercyjnych, z czego korzystają m.in. pacjenci nie objęci powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym w Polsce. Na kwalifikację do wybranego lekarza mogą umówić się pacjenci z całej Polski. Rejestracja na zabiegi odbywa się w trybie stałym i istnieje możliwość zabiegu wszczepienia implantów kolana bezpłatnie na NFZ nawet w okresie około miesiąca od zgłoszenia.
UMÓW WIZYTĘ: Rejestracja w zakładce KONTAKT